Hendrik Beyaert

Hendrik Beyaert werd geboren omstreeks 1823 in Kortrijk. Daar volgde hij tekenlessen aan de academie, tot hij koos voor de opleiding architectuur aan de academie van Brussel tussen 1842 en 1846 met T.F. Suys als zijn leermeester. Na stages bij F. Janlet en J.J. Dumont, komt zijn eigen bureau tot stand vanaf 1851. Door tal van prominente opdrachten werd hij een toonaangevend architect van het Belgische eclecticisme. Hij richtte zich sterk op de studie van de lokale architectuur en wilde gunstige condities scheppen voor het ontstaan van een nationale architectuur. Hiervoor inspireerde hij zich voornamelijk op het repertorium uit de vijftiende en zestiende eeuw, wat zou uitmonden in het gebruik van talrijke neostijlen. Hij werd ook sterk beïnvloed door het historicisme en rationalisme van Viollet-le-Duc, bijvoorbeeld bij de restauratie van de Hallepoort te Brussel rond 1861-1870. Zijn eclecticisme kwam ten volle tot ontwikkeling in de loop van de jaren 1870 en 1880 en ook werd hij een protagonist van de Vlaamse neorenaissance. Voorbeelden hiervan zijn het huis ‘Hier is 't den Kater en de Kat' te Brussel (1874), de Nationale Bank van Antwerpen (1875-79) en het station van Doornik (1847-79). Hij verrijkte echter de conforme aanpak van de neorenaissance, door de vormentaal op een vrije manier te hanteren en bijvoorbeeld narratieve details toe te voegen. Zo is zijn architectuur ook sterk contextueel van aard. Hij kent een grote appreciatie voor historisch gegroeide Vlaamse steden en voornamelijk voor hun grillige stratenconfiguraties. Er ontstaan ook levendige uitwisselingen met jonge beeldhouwers, ambachtslui en schilders in zijn atelier. Stagiairs leerden zo interdisciplinair werken en maakten kennis met historische aspecten van de architectuur. Voorbeelden van dergelijke opmerkelijke realisaties in samenwerking met een uitgebreid atelier zijn de aanleg van de Kleine Zavel te Brussel (1879-89) en de Saint-Josephkerk in Faulx-les-Tombes (1879-82), met onder andere Paul Hankar. Beyaert was dus een belangrijk leermeester, was daarnaast lid van de KCM (1865-94) en politiek actief in de gemeenteraad van Brussel tussen 1867 en 1881. Hij overleed te Brussel in 1894.